Бүгін Шымкент қаласындағы Ж.А.Ташенев атындағы университеттің қабырғасында «Білім экономикасына көшу: ғылымды, білім беруді, инновацияларды басқару» атты халықаралық дөңгелек үстелде баяндамашылар осылай деді.
Ауқымды жиынға өңірлік жоғары оқу орындарының басшылары, мектеп директорлары, педагогтар, ғылыми ұйымдар өкілдері, бизнес серіктестер мен Шымкент қалалық білім басқармасының мамандары қатысты. Жиынның басты мақсаты білім экономикасына көшу жағдайында ғылымды, білім беруді және инновацияларды басқарудың жаңа стратегиялық тәсілдерін талқылау, сондай-ақ университеттер, ғылыми орталықтар, кәсіпкерлік құрылымдар және мемлекеттік сектор арасындағы тиімді өзара іс-қимыл үлгілерін айқындау болды.
Білім экономикасына өту - заманауи Қазақстанның басты басымдықтарының бірі. Бұл үдеріс әлемдік трендтермен сабақтасып, елдің әлеуметтік-экономикалық дамуын білім, ғылым және инновацияға негізделген жаңа модельге бейімдеуді талап етеді. Сол себепті дөңгелек үстелде халықаралық тәжірибелер, ғылымды қаржыландыру тетіктері, зерттеу нәтижелерін коммерцияландыру, кадр даярлау жүйесін цифрландыру, университеттердің ғылыми әлеуетін арттыру жолдары кеңінен талқыланды. Қатысушылар Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың Халыққа Жолдауында айтылған білім беру саласын жаңғырту, жасанды интеллектіні енгізу, ғылыми зерттеулерді қолдау және адами капиталды дамыту жөніндегі міндеттердің маңызын атап өтті.
Дөңгелек үстел барысында бірнеше маңызды міндет қарастырылды. Соның ішінде Қазақстанда және әлемде білім экономикасына көшу үдерісіндегі негізгі үрдістерді зерделеу, ғылым мен білімнің дамуына әсер ететін сын-қатерлерді айқындау, инновациялық экожүйені қалыптастырудың тиімді тетіктерін белгілеу және университеттер, мектептер, ғылыми ұйымдар мен бизнес арасындағы ынтымақтастықты күшейту мәселелері бар.
Сонымен бірге үздік халықаралық тәжірибелерді зерттеу, ҒЗТКЖ нәтижелерін коммерцияландыру үлгілерін енгізу, технологияларды трансферттеу және инновациялық кәсіпкерлікті жандандыруға қатысты пікірлер ортаға салынды. Жиын қорытындысында өңірдегі ғылым мен коммерцияландыруды қолдауға бағытталған басымдықтарды келісу, 2026-2028 жылдарға арналған іс-шаралар жоспары енгізіліп, жас ғалымдарға арналған арнайы ғылыми-зерттеу кабинеті ашылды.
Халықаралық әріптестік аспектісі де бұл басқосудың маңызды бөлігі болды. Әсіресе Түркия Республикасы тарапынан білім және ғылым саласындағы қолдау тетіктері ерекше аталды. Түркия Республикасының Бас консулдығының Білім жөніндегі атташесі Айхан Коркмаз Шымкентке сапарының маңыздылығын атап өтіп, Ташенев университетімен арада жасалған ортақ уағдаластықтың екі ел үшін де тиімді екенін жеткізді. Ол өз сөзінде Түркияда білім беру бағытында көптеген мүмкіндіктер бар екенін, бұл келісім аясында Ташенев университетінде түрік тілін оқыту тегін ұйымдастырылғанын және қазір 24 мұғалімнің түрік тілін меңгеріп жатқанын айтты. Сондай-ақ үш деңгейлі сертификат алған мамандардың Түркияда жұмыс істеуіне жол ашылатынын, туризм, тіл, педагогика мен техникалық салалар бойынша ынтымақтастықтың одан әрі кеңейетінін атап өтті. Коркмаз мырза екі ел арасындағы тілдік және мәдени жақындық білім саласындағы байланыстарды нығайтуға зор мүмкіндік беретінін де қоса кетті.
Іс-шара аясында Ж.А.Ташенев атындағы университеттің Ғылым және инновация департаментінің директоры Әлия Оралбекова Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаевтың Жолдауында көтерілген білім беру жүйесін дамытуға қатысты міндеттердің университет үшін өзекті екенін айтады. Атап өткендей, қазір жоғары білім жүйесіне жасанды интеллект технологияларын енгізу, оны тиімді пайдалану, білім экономикасына көшу жағдайында университеттердің бәсекеге қабілеттілігін арттыру мәселелері күн тәртібінде тұр. Осы бағыттардың барлығы дөңгелек үстелде жан-жақты талқыланып, қатысушылар тарапынан маңызды ұсыныстар айтылды. Оның айтуынша, жиынға қатысқан өңірлік университеттердің ректорлары, мектеп директорлары мен серіктес ұйымдар өкілдері өздерінің пікірлері мен ұсыныстарын білдіріп, ортақ мәселелерді бірігіп шешуге ниетті екендігін көрсетті. Басқосудың түпкі мақсаты да сол, білім экономикасы кезеңінде ғылымды жаңа талаптарға бейімдеу, зерттеу әлеуетін дамыту және инновациялық бастамаларды қолдау болып отыр.
Өңірдің білім және ғылым саласындағы әлеуетін арттыруға бағытталған бұл халықаралық кездесу қатысушылар үшін тиімді диалог алаңы болды. Университеттер арасындағы өзара байланыс нығайып, халықаралық серіктестік жаңа деңгейге көтерілсе, ұсынылған пікірлер мен ұсыныстар алдағы жылдары өңірдің ғылыми-инновациялық дамуына серпін беретін нақты шешімдерге айналары анық.
Жадыра МҮСІЛІМ, «Шымкент келбеті»
